Η κατανάλωση, οι δύο πλάνες της πολιτικής και λοιπές υποθέσεις
Μια, δύο ή πολλές πλάνες πλανώνονται πάνω από το πολιτικό στερέωμα και την κατανάλωση. Πλάνη προς το κοινό ή σχετικά με τους «συνεργάτες» των πολιτικών προκειμένου να γίνει η δουλειά, to get the job done για να το θέσουμε σαφέστερα. Πριν δούμε 2 τέτοιες πλάνες να δούμε 2 διευκρινίσεις:
- Ως συνεργάτες δε νοούνται οι γραμματικοί και οι παρατρεχάμενοι των πολιτικών γραφείων, αλλά οι υποστηρικτές.
- Ως υποστηρικτές δεν ορίζονται μόνο οι απλοί, καθημερινοί ψηφοφόροι, που ελπίζουν να βολέψουν τα παιδιά τους ή να βολευτούν οι ίδιοι με κάποιο επίδομα ή ανάθεση έργου. Ποιους εννοούμε; Αυτό είναι μέρος της δεύτερης πλάνης, που θα δούμε παρακάτω.
Προτού προχωρήσουμε στις 2 πλάνες, έχει ενδιαφέρον να θυμηθούμε την ανάρτηση ψήφος και ψώνια: και ο νικητής είναι… Εκεί γίνεται σύγκριση ανάμεσα στην κατανάλωση και την ψηφοφορία για να αναδειχθεί η ισχυρότερη από τις δύο.
1η Πλάνη: Ο ηλίθιος πολιτικός
1Η Πλάνη: «Αυτός ο πολιτικός είναι χαζός/ άχρηστος/ ηλίθιος». Οι πολιτικοί δεν είναι αφελείς ή χαζοί, όπως πολλές φορές ο λαός τους αποκαλεί. Μάλλον ο τελευταίος θα ήθελε να βρίσκεται στη θέση των πρώτων, όπου πολύ πιθανόν θα έκανε τα ίδια με εκείνους. Είναι δε στη φύση των ανθρώπων να μειώνουν, ότι φθονούν.
Γιατί όμως οι πολιτικοί να αφήνουν να διαρρέει μια τέτοια εικόνα; Η απάντηση είναι προφανής. Αρκεί να αναλογιστεί κανείς, πόσο θα εξοργίζονταν το κοινό, αν αντιλαμβανόταν, ότι μια σειρά μέτρων/ αποφάσεων/ νόμων είναι απόρροια στοχευμένης δράσης! Δράσης, η οποία δεν εξυπηρετεί ούτε έστω σε μακροπρόθεσμο επίπεδο τα συμφέροντα των πολλών. Τίνος τα συμφέροντα εξυπηρετεί; Των συνεργατών. Ποιοί είναι αυτοί; Εξηγούμε στη 2η πλάνη.
2η Πλάνη: Οι επιχειρηματίες στηρίζουν κυβερνήσεις ή μήπως…
2η Πλάνη: Η κυβέρνηση με τον τρόπο που διαχειρίζεται την οικονομία (πληθωρισμού και πανδημίας συμπεριλαμβανομένων στο τοπίο) ακολουθεί Κεϋνσιανή πολιτική. Αρχικά στη βάση των επιδομάτων για την τόνωση της κατανάλωσης- ζήτησης. Στη συνέχεια με τον έλεγχο της κατανάλωσης μέσω της φορολογίας κ.ο.κ. Φρεσκάροντας όμως κανείς τις Κεϋνσιανές απόψεις κανείς περί ανάγκης παρεμβατισμού του κράτους στην οικονομία ή όχι, έρχεται μια αποκάλυψη!
Συνηθίζουμε να λέμε: «Α! Αυτόν (οποιαδήποτε κυβέρνηση)τον στηρίζουν οι τάδε επιχειρηματίες!» ή «Ε βέβαια! Αφού τον στηρίζει ο τάδε εφοπλιστής, ο δείνα βιομήχανος, πώς δε θα βγει». Παρεμπιπτόντως αυτοί είναι και οι συνεργάτες που λέγαμε παραπάνω. Όμως στην πραγματικότητα δε στηρίζουν οι εφοπλιστές/ βιομήχανοι την κυβέρνηση. Το αντίθετο συμβαίνει. τι λέει συγκεκριμένα ο Κέυνς.
Το σημαντικό για το κράτος δεν είναι η κατοχή των μέσων παραγωγής. Αν το κράτος είναι σε θέση να καθορίσει το σύνολο των πόρων που κατευθύνονται σε αύξηση των μέσων και τις βασικές αμοιβές εκείνων που τα κατέχουν, θα έχει εκπληρώσει πλήρως το ρόλο του.
Στο σημείο αυτό μια σύντομη παρένθεση, καθώς ο Τζον Κέυνς έβαλε στην εξίσωση και την ψυχολογία του καταναλωτή. Από αυτή τη σκοπιά έχει ενδιαφέρον να δει κανείς την ανεξήγητη ψυχολογία του καταναλωτή.
Ένα κράτος που κατέχει τα μέσα παραγωγής είναι ένα παρεμβατικό κράτος. Αντίθετα δε χρειάζεται να ανήκει το παραμικρό στο κράτος, λέει ο Κέυνς. Αρκεί μόνο να έχει επίγνωση ποιοι είναι οι πόροι. Στη συνέχεια τους διανέμει προς αυτούς που έχουν τα μέσα παραγωγής και ορίζει τις αμοιβές τους. Κατά τον Τζον Κέυνς, τότε θα υπάρχει το κίνητρο να γίνονται επενδύσεις τόσες ώστε να καλύπτουν τη διαφορά εισοδήματος – ζήτησης. Δηλαδή η απασχόληση εργαζομένων θα παραμένει σταθερή, ώστε να παραμένει σταθερό και το εισόδημα των εργαζομένων και άρα η κατανάλωση.
Με αυτόν τον τρόπο το κράτος αντιμετωπίζει την ανεργία και την αυθαίρετη και άνιση κατανομή του πλούτου.
Συμπεράσματα για την κατανάλωση και την Ελλάδα σήμερα
- Η παρούσα κυβέρνηση έχει επιτύχει το πρώτο μέρος της παραπάνω διατύπωσης. Το υπόλοιπο 60% απλώς δεν ανήκει σε αυτούς, στους οποίους έγινε η διανομή του πλούτου. Σημειωτέον, αυτοί στους οποίους γίνεται η διανομή πλούτου, δε χρειάζεται να είναι μεγαλοεπιχειρηματίες, αλλά και απλοί μικρομεσαίοι.
- Μια απλή γνώση της Γενικής Θεωρίας θα έδινε μια σαφή εικόνα στο κοινό τι σημαίνει κατανάλωση και πώς σχετίζεται με το εισόδημά του.
Επίσης ενδιαφέρον παρουσιάζει και η Έκθεση των Τραπεζιτών της ΕΚΤ στο Ινάρι, στην ανάρτηση με τίτλο: Ακρίβεια: Μην είναι οι καταναλωτές; Μην είναι οι εταιρείες; Εκεί γίνεται κάπως πιο ξεκάθαρο, τι γίνεται με το εισόδημα, την ακρίβεια και την κατανάλωση.
Κι ένα καίριο ερώτημα για την κατανάλωση και την απασχόληση
Για να συνοψίσουμε τα παραπάνω ο τρόπος για τη μείωση της ανεργίας και την ίση κατανομή πλούτου είναι οι επενδύσεις. Το να δίνει κίνητρα η κυβέρνηση στις επιχειρήσεις να διατηρήσουν την απασχόληση σταθερή ή να την αυξήσουν, με σκοπό να παρουσιάζει αύξηση το εισόδημα και άρα η κατανάλωση. Το ερώτημα τώρα είναι, γιατί όταν η κυβέρνηση (τωρινή και προηγούμενες) παρέχουν κίνητρα για αύξηση της επένδυσης και της απασχόλησης, η ανεργία δε μειώνεται πραγματικά;
Μια ιδέα θα ήταν να ελέγχει πιο πολύ όλες τις επιχειρήσεις, αλλά αυτό θα παρέπεμπε σε κρατικό παρεμβατισμό. Σε κάθε περίπτωση την απάντηση δίνει μάλλον ο ίδιος ο Τζον Κέυνς: «Η δυσκολία δεν έγκειται στην ανάπτυξη νέων ιδεών, αλλά στο πώς θα αφήσουμε πίσω μας τις παλιές».
Μια χρήσιμη παλιά ιδέα
Εν κατακλείδι η πλειονότητα να αφήσει πίσω της την ιδέα, ότι τα πάντα βρίσκονται έξω από τη σφαίρα επιρροής του καταναλωτή. Να αφήσει πίσω την ιδέα ότι δεν μπορεί να κάνει πολλά, γιατί η κατανάλωση (όση σηκώνει το πορτοφόλι καθενός) αποτελεί επιλογή.
Πηγή φωτογραφίας άρθρου: Designed by Freepik